รู้จักหน่วยงาน

“สร้างการเรียนรู้ ปูพื้นฐาน”

ปี พ.ศ. 2520 – 2535

ในช่วง 10 ปีแรก “สิ่งแวดล้อม” เป็นเรื่องใกล้ตัว ที่ยังห่างไกลจากความคิดของคนไทย หน่วยงานเล็กๆ ภายใต้สำนักงานคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ จึงทำหน้าที่ในการให้ข้อมูล เพื่อสร้างการรับรู้ ปูพื้นฐาน   เรื่องสิ่งแวดล้อมไปทั่วประเทศ

ปี พ.ศ. 2531 – 2535

จุดเปลี่ยนสำคัญของงานส่งเสริมสิ่งแวดล้อม  เมื่อวันที่ 22 พฤศจิกายน 2531 เกิดเหตุการณ์ดินถล่มที่บ้านกะทูนเหนือ อำเภอพิปูน จังหวัดนครศรีธรรมราช และวันที่ 4 พฤศจิกายน 2532 เกิดเหตุการณ์พายุใต้ฝุ่นเกย์ ถล่มภาคใต้ตอนบน ที่อำเภอท่าแซะ และอำเภอปะทิว จังหวัดชุมพร และบางส่วนของจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ เหตุการณ์ดังกล่าว กระตุ้นให้สังคมไทยเกิดความตื่นตัว รัฐบาลประกาศยกเลิกการทำสัมปทานป่าไม้ และประกาศให้ช่วงปีพ.ศ. 2532-2535 เป็น “ปีแห่งการพิทักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม” ที่สำคัญที่สุด คือ ในวันที่ 4 ธันวาคม 2532 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชมหาราช มีพระราชดำรัสฯ ใจความเกี่ยวกับปัญหาภาวะโลกร้อน และสิ่งแวดล้อม โดยให้ถือเป็นหน้าที่และความรับผิดชอบของทุกคนในการร่วมมือกันเพื่อการแก้ปัญหา  และเมื่อวันที่ 12 พฤศจิกายน 2534 คณะรัฐมนตรีมีมติให้ 4 ธันวาคม เป็นวันสิ่งแวดล้อมไทย นับเป็นจุดเริ่มต้นยุครุ่งเรืองของงานส่งเสริมเผยแพร่ และสร้างจิตสำนึกด้านสิ่งแวดล้อม โดยร่วมมือกับองค์กรนอกภาครัฐ และทำให้เกิดการพัฒนารูปแบบสื่อที่ใช้ในการรณรงค์ประชาสัมพันธ์จนถึงปัจจุบัน

“ก่อร่าง สร้างงาน”

ปี 2535 – 2545

ความตื่นตัวในประเด็นสิ่งแวดล้อมร่วมกันในสังคม  ประกอบกับกระแสระดับโลก เรื่องการพัฒนาที่ยังยืน นำไปสู่การประกาศใช้พระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ.2535 ทำให้เกิดการปรับโครงสร้างหน่วยงานด้านสิ่งแวดล้อม จากสำนักงาานคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ เป็น กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม  กรมควบคุมมลพิษ  และสำนักงานนโยบายและแผนสิ่งแวดล้อม  สังกัดกระทรวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและสิ่งแวดล้อม

กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม  เริ่มบทบาทสร้างการมีส่วนร่วมขององค์กรเอกชน  ในการดูแลรักษา และส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อมของประเทศไทย จึงเป็น ช่วงเวลาสร้างงาน ที่เป็น ช่วงเวลาสร้างงาน ที่เป็นฐานการเติบโตของการมีส่วนร่วมจากภาคประชาชน และภาคส่วนอื่น ๆ มีการเสริมศักยภาพการทำงานกับท้องถิ่น เช่น การสร้างอาสาสมัครพิทักษ์สิ่งแวดล้อม  อบต.สีเขียว  การร่วมมือกับชมรมนักข่าวสิ่งแวดล้อม การเข้าร่วมงานกับอาเซียน การแลกเปลี่ยนและสร้างความร่วมมือระหว่างประเทศ มีผู้ผลิตและการให้บริการสื่อสำหรับเป้าหมายที่หลากหลาย  รวมทั้งเริ่มต้นการใช้สื่อกระแสหลัก  เช่น วิทยุ โทรทัศน์ เป็นช่องทางการเผยแพร่ ประชาสัมพันธ์ ทำให้เกิดผู้ผลิต พิธีกร และรายการโทรทัศน์ที่นำเสนอข้อมูลด้านสิ่งแวดล้อมที่สำคัญหลากหลายรายการ

“ภารกิจ อำนาจหน้าที่”

กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อมมีภารกิจเกี่ยวกับการส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม โดยการวิจัย พัฒนา ฝึกอบรม สร้างจิตสํานึก และถ่ายทอดเทคโนโลยีสิ่งแวดล้อม เพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตและการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมของประเทศอย่างยั่งยืน โดยให้มีอํานาจหน้าที่ดังต่อไปนี้
(1) ส่งเสริม เผยแพร่ และประชาสัมพันธ์ด้านสิ่งแวดล้อม
(2) รวบรวม จัดทํา และให้บริการข้อมูลและข้อสนเทศด้านสิ่งแวดล้อมด้วยเทคโนโลยีต่าง ๆ ในฐานะศูนย์ข้อมูลและข้อสนเทศด้านสิ่งแวดล้อม
(3) ส่งเสริมการมีส่วนร่วมของประชาชนในการสงวน บํารุงรักษา และใช้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม และความหลากหลายทางชีวภาพอย่างสมดุลและยั่งยืน รวมทั้งเป็นศูนย์ป้องกันและไกล่เกลี่ยกรณีพิพาทด้านสิ่งแวดล้อม
(4) ประสานและเสนอแนะแผนและมาตรการในการส่งเสริม เผยแพร่ และประชาสัมพันธ์การอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
(5) ศึกษา วิจัย พัฒนา ถ่ายทอด และส่งเสริมเทคโนโลยีและการจัดการด้านสิ่งแวดล้อม รวมทั้งเป็นศูนย์เทคโนโลยีสะอาดและศูนย์ปฏิบัติการอ้างอิงด้านสิ่งแวดล้อม